مقایسه تأثیر یک جلسه فعالیت هوازی و حمام سونا بر سطوح اسیدهای چرب آزاد خون

مقدمه: فعالیت هوازی با مصرف چربی­های ذخیره بدن و اسیدهای چرب آزاد خون، در حفظ سلامت قلبی­ ـ عروقی اهمیت زیادی دارد. از سوی دیگر، حمام سونا نیز اثرات فیزیولوژیکی فراوانی نظیر افزایش سطح اسیدهای چرب آزاد، دارد. هدف از این تحقیق مقایسه تاثیر یک جلسه فعالیت هوازی و حمام سونا بر سطح اسیدهای چرب آزاد خون بود. روش ها: 15 نفر از فوتبالیست­های مرد دانشگاهی (سن: 5/2±5/24سال، وزن: 8±72 کیلوگرم و 47=vo2max میلی­لیتر در کیلوگرم در دقیقه) به صورت داوطلبانه انتخاب شدند. پروتکل پژوهش در دو مرحله اجرا شد. در مرحله اول، آزمودنی­ها به مدت 20 دقیقه بدون هیچ فعالیتی در داخل سونای خشک با حرارت 80 درجه سانتی­گراد نشستند. دو هفته پس از اجرای مرحله اول، مرحله دوم پروتکل اجرا شد، بدین­صورت که آزمودنی­ها فعالیت هوازی دویدن روی دستگاه نوارگردان را به مدت 20 دقیقه با ضربان قلب 135-130 ضربه در دقیقه که تقریباٌ برابر با میانگین ضربان قلب آن­ها در سونا بود، انجام دادند. قبل و بلافاصله بعد ازاجرای هر مرحله از پروتکل، ضربان قلب، فشار خون سیستولیک و دیاستولیک و دمای بدن اندازه­گیری و ثبت شد. در ضمن، از آزمودنی­ها خون­گیری پیش­آزمون و پس­آزمون به عمل آمد. میزان اسیدهای چرب آزاد خون به روش الایزا سنجیده شد. یافته ­ها: یک جلسه سونا باعث افزایش معنی­دار فشار خون سیستولیک و کاهش معنی­دار فشار خون دیاستولیک شد (01/0>p) اما یک جلسه فعالیت هوازی باعث افزایش معنی­دار فشار خون سیستولیک و دیاستولیک شد (01/0>p). در ضمن، تفاوت آماری معنی­داری در تغییرات فشار خون سیستولیک و دیاستولیک بین دو حالت سونا و فعالیت هوازی مشاهده شد (01/0> p). در ارتباط با اسیدهای چرب آزاد خون، با وجود افزایش معنی­دار غلظت آن پس از سونا (01/0> p) و فعالیت هوازی (01/0>p)،  تفاوت معنی­داری بین تغییرات غلظت اسیدهای چرب آزاد خون در دو حالت سونا و فعالیت­ هوازی یافت نشد (05/0< p). نتیجه­ گیری: فعالیت هوازی و حمام سونا سبب تجزیه تری­گلیسیرید به اسید چرب آزاد شده اما از آنجایی که هیچ فعالیتی در حالت سونا انجام نمی­شود، احتمالاً این اسیدهای چرب آزاد مجدداً به صورت تری­گلیسیرید در بدن ذخیره خواهند شد.